Zmęczenie to temat, który jest powszechnie znany, ale nie jest wystarczająco poważnie traktowany przez większość kierowców. Każdy stoczył z nim za kierownicą pojedynek, którego rezultatem było przesunięcie w czasie tego co nieuniknione, czyli… konieczności pełnej regeneracji. Zmęczenie jest takim stanem organizmu, w którym na skutek aktywności fizycznej lub psychicznej, w warunkach braku dostatecznego odpoczynku, zasoby Twojej energii spadają tak, że choćbyś nie wiem co robił, to nie dasz rady utrzymać wysokiego poziomu aktywności i koncentracji. Aby Twój organizm mógł dobrze funkcjonować, musisz mu tę energię dostarczyć. Jak? Wysypiaj się i jedz zdrowo.

Wszystkie inne sposoby, tylko przesuną w czasie konieczność pełnej regeneracji organizmu, która następuje wyłącznie w trakcie snu. Ile powinniśmy spać? Potrzebujesz około 6 do 8 godzin nieprzerwanego snu, abyś mógł się zregenerować. Jak połączysz sen z odpowiednią dietą i aktywnością fizyczną to osiągniesz swoją maksymalną sprawność psychofizyczną, czyli szybkość reagowania, spostrzegawczość i koordynację wzrokowo-ruchową. A to od niej właśnie w dużej mierze zależy bezpieczeństwo ruchu drogowego. Najistotniejsza jest tu rola kierowcy, a jednocześnie to właśnie kierowcy są najbardziej zawodnym elementem systemu. To my, kierowcy, każdego roku jesteśmy odpowiedzialni za ok 89% wypadków.

Twój organizm sam zacznie Ci wysyłać ostrzeżenia o tym, że bateria mu się rozładowuje i potrzebuje Twojego wsparcia, bo inaczej zdecyduje za Ciebie, kiedy pójdzie spać, nie biorąc pod uwagę twojego planu podróży. W jaki sposób będzie się z tobą komunikował? Przede wszystkim bądź świadomy zagrożenia i analizuj swoje zachowanie w czasie jazdy. Doszukuj się objawów zmęczenia. Najczęściej występujące symptomy to: ziewanie, częstsze mruganie z tym, że mrugnięcia robią się wolniejsze, twoje oczy zamykają się na chwilę lub tracą ostrość; zaczynasz się głaskać po policzkach, masz problem z utrzymaniem głowy w górze; okazuje się, że nie pamiętasz przejechania ostatnich kilku kilometrów, przegapiasz zmianę biegu, znak drogowy czy zjazd, nieumyślnie też zwalniasz, hamujesz za późno, zaczynasz wężykować po jezdni, itd. 

Zmęczenie sprzyja zapadaniu w tak zwany mikro sen. Mikro sen to taki ulotny, krótki, płytki i niekontrolowany epizod, w którym część mózgu wyłącza się samoistnie nawet na kilka sekund. W tym czasie, inne partie ciała dalej funkcjonują, mimowolnie wykonując czynności za kierownicą. Gdy wpadniesz w mikro sen, to możesz nawet nie wiedzieć, że tak się stało – będziesz patrzył przed siebie, ale nie będziesz widział! Pół biedy jak pobudka nastąpi po tym jak poczujesz i usłyszysz, że najechałeś na linię akustyczno-wibracyjną. Gorzej jak zamiast poduszki przytulisz do głowy drzewo, czy stojący na poboczu samochód. Mikro sen może pojawić się nie tylko w wyniku zmęczenia, ale także podczas wykonywania monotonnej czynności. Długotrwała jazda autostradą lub ekspresówką jest tego świetnym przykładem. Wstęgi barierek, droga po sam horyzont, rytmicznie przesuwające się ekrany akustyczne, niewielkie natężenie ruchu i… zapadasz w mikro sen.

W zależności od pory dnia i nocy zmęczenie będzie się nasilało. W jakich godzinach możesz liczyć na szczególnie silne efekty zmęczenia? Na pewno w godzinach nocnych tak między północą a 4 nad ranem. To niby oczywiste ze względu na nasz zegar biologiczny. Mniej oczywiste jest natomiast to, że zmęczenie lubi też zaatakować kierowcę tak po około 5 godzinach od rozpoczęcia dziennej aktywności, czyli 
ok 12:00-15:00.

To co robić? Jak walczyć w czasie podróży ze zmęczeniem i mikro snem?

• Otwarcie okna w czasie jazdy. Obniżenie temperatury i przewietrzenie wnętrza to popularna metoda zmęczonych kierowców. Niestety jej skuteczność pozostawia wiele do życzenia. Zadziała, ale tak na ok 1 minutę.
• Głośne słuchanie muzyki daje lepsze efekty niż otwarcie okna, ale efekt pobudzenia nie utrzyma się dłużej niż 7-10 minut. Możesz ten efekt oczywiście wzmocnić poprzez wokalne zaangażowanie się w słuchany utwór, ale i tak nie osiągniesz satysfakcjonującego efektu.
• Regularne przerwy w podróży. Najlepiej tak co 2 godziny. W połączeniu z paroma przysiadami 
  i spacerkiem po parkingu zaowocują nawet ok 30 minutami wzmożonej koncentracji i skupienia.
• Lepszy efekt daje wypicie mocnej kawy lub energetyka. Kofeina w nich zawarta to znany od lat środek pobudzający organizm i zapobiegający zmęczeniu. W połączeniu z energetycznym doładowaniem z węgli prostych, czyli cukru, doda Ci skrzydeł na ok. 30-40 minut.
• A teraz najskuteczniejsza metoda. Zjedź na parking, wypij mocną kawę, umość w aucie gniazdko i zafunduj sobie 15 minut drzemki. Metoda ta jest niezwykle skuteczna. Naładujesz dzięki niej akumulatory na co najmniej kolejną godzinę jazdy.

To oczywiście tylko kilka wybranych metod. Pamiętaj, że i tak nic nie zastąpi normalnego snu w walce ze zmęczeniem. Najbardziej skuteczną metodą walki ze zmęczeniem jest zdrowy, długi sen. Wszystkie inne metody przesuwają tylko w czasie konieczność pełnej regeneracji. Bardzo ważny jest też zdrowy tryb życia, dieta, aktywność fizyczna i świadomość jak wielki wpływ na bezpieczeństwo drogowe ma zmęczony i senny kierowca.